 |
| |
| |
 |
Van de vier orgels die de Stevenskerk rijk is, is het koororgel het oudste. Het is te dateren in de tweede helft van de zeventiende eeuw, wellicht rond 1700. De bouwer is onbekend. Voordat de Nijmeegse kerkvoogdij het in 1965 aankocht, stond het in de St.-Quintinuskerk in Wommersom (Vlaams-Brabant); het wordt ook wel ‘Ardennenorgel’ genoemd.
Het instrument is in 1974 door fa. Vermeulen uit Weert gerestaureerd. Hierbij werd het klavier aan de oorspronkelijke kant, d.w.z. de achterzijde, teruggeplaatst. In 1990 volgde een herstemming door fa. Vermeulen (middentoonstemming van acht reine tertsen). Hierdoor leent het orgel zich goed voor de uitvoering van oude muziek. Het pijpwerk is nog grotendeels oud; nieuw zijn de Tierce (discantgedeelte), Quinte B en Sesquialter D. Het orgel beschikt over een manuaal en een aangehangen pedaal. Beide klavieren werden vernieuwd naar voorbeelden in Hattem (pedaal van het koororgel aldaar) en in het Belgische Engsbergen (een van de manualen van het Verbueckenorgel).
Het koororgel wordt regelmatig bespeeld in de concertserie van de Nijmeegse Orgelkring. In de maanden mei tot oktober klinkt het ook in de zondagse vieringen van het Oecumenisch Citypastoraat.
De dispositie van het instrument is als volgt:
|
Bourdon 8' Prestant 4' Flûte 4' Nasard 3' Doublette 2' Quarte de nasard 2' |
Tierce 1 3/5' Quinte B 1 1/2' Fourniture 3 st. Sesquialter D 2 st. Cornet D 4 st. Trompette 8' |
De vulstemmen zijn als volgt samengesteld:
| Fourniture | ||||
| C: | 1 | 2/3 | 1/2 | |
| c: | 1 1/3 | 1 | 2/3 | |
| cis1: | 2 2/3 | 2 | 1 1/3 | |
| cis2: | 5 1/3 | 4 | 2 2/3 | |
| Sesquialter | ||||
| cis1: | 2 2/3 | 1 3/5 | ||
| Cornet | ||||
| cis1: | 4 | 2 2/3 | 2 | 1 3/5 |
Toonhoogte a1 = ca. 435 Hz
Temperatuur: gemodificeerde middentoonstemming
Omvang manuaal: CDEFGABHc–c3, kort octaaf
Omvang aangehangen pedaal: CDEFGABHc–a
Windvoorziening: twee kleine spaanbalgen (windlade gerestaureerd)
Winddruk: 95 mm
Literatuur:
- Harst, H. van der, ‘Het koororgel in de Grote- of Sint Stevenskerk te Nijmegen’, Het Orgel 71 (1975), 378–379, 397–398.
- Kahmann, B., J. Langeveld & P.G. Molenaar, De orgels van de Stevenskerk te Nijmegen, Nijmegen: Nijmeegse Orgelkring, 1982.
- Nieuwkoop, H. van (red.), Het historische orgel in Nederland. Deel 1: 1479–1725, Amsterdam: Nationaal Instituut voor de Orgelkunst, 1997 [blz. 277–278].
- Seijbel, M., Koororgels in Nederland, Zaltbommel: Europese Bibliotheek, 1979 [blz. 49–52].
- Steemers, J., De orgels van de Stevenskerk te Nijmegen, Monografieën over de St. Stevenskerk 1, Nijmegen: Hervormde Stichting voor de Grote of St. Stevenskerk te Nijmegen, 2002 [blz. 26–28].