Prinsenbank

In de westelijke zijbeuk van het noordertransept staat de Prinsenbank opgesteld. Dit rococo-meubel werd in 1771 gemaakt voor de gedeputeerden van het Nijmeegse kwartier in het provinciebestuur. De bank ontleent haar huidige naam aan prins Willem V van Oranje (1748–1806), stadhouder van de Verenigde Provinciën, die tijdens de explosieve politieke situatie van 1786 en 1787 enkele maanden in Nijmegen woonde en toen dit meubel gebruikte. Aan de oorspronkelijke gebruikers herinnert echter nog het wapen van het kwartier van Nijmegen (bovenaan), waarin de Gelderse leeuw en de Nijmeegse dubbele adelaar met keizerskroon te herkennen zijn.

Deze bank was oorspronkelijk opgesteld tussen de noordoostelijke vieringspijler en de eerste pijler van het koor (zie de aquarel van Hendrik de Laat uit 1933, in bezit van het Kunsthistorisch Instituut van de KU Nijmegen). Hier hadden de gedeputeerden goed zicht op de preekstoel, die destijds tegen de noordoostelijke vieringspijler stond. Bij de restauratie van 1948–1969 verhuisde het meubel naar zijn huidige plaats.

De muur waartegen de rechterhelft van de Prinsenbank staat, had bij de beoogde verdere vergroting van de Stevenskerk afgebroken moeten worden, ten behoeve van de aanleg van een nieuwe zijbeuk. Dit plan is echter nooit verwezenlijkt.

Literatuur:
- Dongelmans, M.J.M., De Oranjes en het Valkhof, 1786–1787. De Oranjes op ’s Furstendoms Burcht te Nijmegen, 1786–1787, Nijmeegse Studiën 9, Nijmegen: Gemeentearchief Nijmegen, 1980.