navigatiebalkStevenskerkActueelStevenskerkStevenskerkStevenskerkStevenskerk
    < vorige | volgende | overzicht >

Predikantenborden

 Predikantenborden

In vier straalkapellen hangen alle predikantenborden die de Stevenskerk rijk is, met uitzondering van de beide borden van de Église Wallonne, die in de zuiderkapel hangen. Op drie borden staan de namen van de predikanten der Nederlandse Hervormde gemeente Nijmegen, op de overige vier die der classis Nijmegen (=de stad met omliggende plaatsen). De borden hebben een afmeting van ca. 210 × 170 cm en zijn in eikenhouten lijsten gevat. De achtergrond is strogeel, de letters zwart. Op één van de borden is te zien dat de namen over een eerdere afbeelding heen geschilderd zijn—blijkens röntgenonderzoek waren dat ook namen.

In de 19e eeuw hebben vier van de zeven predikantenborden in de gerfkamer gehangen. Dat blijkt uit een schilderij van Johannes Bosboom (1817–1891) in het Rijksmuseum te Amsterdam (inventarisnr. A 3578), waarvan Museum Het Valkhof te Nijmegen een voorstudie in aquarel bezit. De andere drie borden hingen toen aan de noordelijke muur van de noorderkapel.

Doordat Nijmegen op 22 februari 1944 gebombardeerd werd en vanaf september 1944 zeven maanden lang frontstad was, raakten ook de borden zwaar beschadigd. Hun wederwaardigheden na de oorlog zijn niet helemaal duidelijk. In een memorie van 9 mei 1968, bewaard in het archief van Monumentenzorg, wordt gesproken over “6 naamborden predikanten”, die de auteur kwalificeert als: “zijn slecht en in latere jaren door overschilderen verknoeid - worden zo goed mogelijk gerepareerd en in de ruimten onder het koor opgehangen; een nieuw bord kan desgewenst gemaakt worden voor de huidige en de toekomstige voorgangers.” Het is onwaarschijnlijk dat de borden inderdaad ooit in de kelder hebben gehangen. Zeker is dat ze al praktisch vergeten waren toen ze in 1995 tussen het afvalhout op zolder werden teruggevonden. Na restauratie door het museum Commanderie van St.-Jan (nu: Museum Het Valkhof) werden ze in oktober 1998 op hun huidige plaats opgehangen.

Uit de borden blijkt dat de classis Nijmegen ooit een veel groter gebied omvatte dan tegenwoordig: het werd in het zuiden begrensd door Stevensweert, in het westen door Oijen, in het noorden door Elden en in het oosten door Schenkenschans.

Voor meer informatie over de predikanten die op de borden genoemd worden, kunt u de online bronnenverzameling op deze website raadplegen.

Literatuur:
- Jong, J.A.B.M. de, ‘Johannes Bosboom (1817–1891) in Nijmegen’, Numaga 16 (1969), 174–188.
- ‘Predikanten van de brandstapel gered’, De Gelderlander 24 oktober 1998, katern ‘Nijmegen’, blz. 2.