 |
| |
| |
 | |
portret door Rutger van Langevelt (1669), Museum Het Valkhof, Nijmegen. | |
 | |
wapen van de familie Smetius | |
Ds. Johannes Smetius sr. (* Aken 10-10-1590, † Nijmegen 30-5-1651) was predikant van de Stevenskerk vanaf 1619. Als aanhanger van de orthodoxe richting in de Nederlandse Hervormde kerk (toen nog: de Nederduitsch Gereformeerde Kerk) was hij een fel bestrijder van de remonstranten. Grote bekendheid genoot hij door zijn geschiedkundige werk over Nijmegen en bovenal door zijn omvangrijke verzameling van archeologische vondsten.
Ds. Smetius werd begraven in de Stevenskerk. Op de grafsteen staan ook de namen van zijn ouders, Johannes Smith († 1621) en Maria Raets († 1625). De zoon van ds. Smetius, ds. Johannes Smetius jr. (1636–1704), werd eveneens in de Stevenskerk begraven: zijn grafsteen ligt thans op het koor.
De grafsteen van ds. Smetius sr. is nu te vinden in het noordertransept, maar lag eerder in de zuidelijke kooromgang en nog vroeger in de zuiderkapel. In de steen is een uitgebreid Latijns lofdicht op Smetius gegraveerd.
<JOHANN>ES SMITH J.F. O. 30 JAN. 1621 MARIA RAETS UXOR O. 22 APR. 1625 RENASCENTUR QUAE CECIDERE M.S. JOHANNES SMETIUS J.F.J.N. SINGULARE URBIS ET ECCLESIAE DECUS URBEM ANTIQUIS ASSERUIT BATAVIS ECCLESIAM ORTHODOXIS CHRISTIANIS IPSE SACRI ORDINIS SEMPER PRIMUS ARTIUM LINGUARUMQUE VARIETATE ET VITAE INTEGRITATE NULLI SECUNDUS RARISSIMA DOCTISSIMIS APERUIT ERUDITAE ANTIQUITATIS MONUMENTA ET UNDE PROFICERENT MONSTRAVIT PRINCIPES UNDECUNQUE VIROS SUI AMATORES ET ADMIRATORES HABUIT IPSUM RESPUBLICA NEOMAGENSIUM QUUM AB ALIIS ECCLESIIS ET ACADEMIIS EVOCARETUR SIBI TOTUM VENDICAVIT UBI MUNERE SUMMA CUM LAUDE FUNCTUS BEATAM IN CHRISTO ANHELANS VITAM CREATORI REDDIDIT FELICEM ANIMAM SEPULCHRO RELIQUIT MORTALE CORPUS URBI ATQUE ORBI IMMORTALE NOMEN UXORI ET LIBERIS FATALEM LUCTUM POSTERIS AETERNUM SUI DESIDERIUM O. 30 MAII 1651 AET(ATIS) 61 |
Literatuur:
- Kist, N.C., ‘Levensberigt van Johannes Smetius, opgemaakt uit oorspronkelijke meest ongedrukte stukken’, Archief voor Kerkelijke Geschiedenis, inzonderheid van Nederland 4 (1833), 119–230.
- Smetius [sr.], Johannes, Nijmegen, stad der Bataven, 2 dln., Nijmegen: SUN [etc.], 1999.
Zie ook: de website van Leo Nellissen, gewijd aan Smetius’ boeken Antiquitates Neomagenses en Oppidum Batavorum, alsmede het Museum van de Vaderlandse Geschiedenis.