 |
| |
| |
 |
De enige figuratieve glas-in-loodramen die de Stevenskerk rijk is, bevinden zich in de zuidelijke zijbeuk. Ze werden in 2001 gemaakt door de kunstschilder Marc Mulders (geb. 1958), die ook twee ramen voor de Nederlandse Hervormde kerk in Rhoon leverde, een raam voor de Laurenskerk in Rotterdam, en een schilderij voor de Bergkerk in Amersfoort. De ramen in de Stevenskerk zijn een geschenk van de universiteit en het academisch ziekenhuis aan de bevolking van Nijmegen, ter gelegenheid van de viering van vijftig jaar academische gezondheidszorg in de stad. Daarom wordt in de wandeling ook wel gesproken van ‘het universiteitsraam’. Tussen twee haakjes: bij academische plechtigheden in de Stevenskerk fungeert de nabij gelegen zuiderkapel wel als togakamer—als de hooggeleerden uit de kapel de kerk in lopen, passeren ze dus hun ‘eigen’ raam!
Het kleinere raam (foto rechts) is getiteld ‘Stigmata’ en meet 300 bij 275 cm, het grotere raam (foto links) heet ‘Pelikaan’ en meet 950 bij 150 cm. Zoals de naam aangeeft, beeldt ‘Stigmata’ de zes wonden van de gekruisigde Christus uit: de wonden aan het hoofd, de handen, de voeten en in de zij. Uit de wonden ontspringen wortels, om de lange traditie van twintig eeuwen christendom aan te geven. In het bovenste paneel is de vis afgebeeld, een zeer oud symbool van Christus (de letters van het Griekse woord voor ‘vis’ zijn tevens de afkorting van de Griekse uitdrukking voor ‘Jezus Christus, zoon van God, verlosser’). Linksonder is de kop van een duif te zien, met een takje in de snavel (zie detailfoto linksonder). Dit is niet alleen een verwijzing naar de duif van Noach (Genesis 8:8–12), maar ook naar de Heilige Geest en de vredesduif, alsook naar het vignet van universiteit en ziekenhuis.
Het 21 panelen tellende raam ‘Pelikaan’ heet naar de voorstelling in het bovenste paneel: een pelikaan die zichzelf in de borst pikt, als symbool van de zelfopofferende liefde van Christus. De kop van het pelikanenjong komt op veel panelen terug, halsreikend naar boven ziend. Het raam is verticaal in tweeën gedeeld. In de linkerhelft staat een stengel centraal die, geworteld in de hemel, omlaag groeit; in de rechterhelft een stengel die vanuit zijdewond van de gekruisigde Christus naar de hemel groeit. De linkerwortel staat voor het menselijk leven dat door de hemel gegeven is, de rechterwortel voor het geloof dat voortkomt uit de dood van Christus. Een symbool dat driemaal terugkeert, is de slang. Deze staat voor: (1, onderaan het kruis geplaatst) de zonde en de dood, door Christus overwonnen, (2) de esculaap of slang van Asklepios, de Griekse god van de geneeskunde, en (3, bijtend in de eigen staart) de herhaling van de tijd in een eeuwige cyclus. In het raam dat zo vol is van water en leven komen bovendien cellen en moleculen veelvuldig voor.
De officiële onthulling van beide ramen vond plaats op 24 september 2001. Een beschrijving is verkrijgbaar in de Stevenskerk.
Literatuur:
- Raaij, E. van, ‘Manifestaties van Licht. Twee gebrandschilderde ramen van Marc Mulders in de Nijmeegse Sint-Stevenskerk’, Bulletin Stichting Oude Gelderse Kerken 28/1 (2002), 20–28.
- website van Marc Mulders.
Detailfoto’s: v.l.n.r. duif, pelikaanjong en slang.
